ഓര്‍മകളുടെ ഭ്രമണപഥം

നമ്പി നാരായണന്റെ ആത്മകഥ, ഓര്‍മകളുടെ ഭ്രമണപഥത്തെപ്പറ്റിയുള്ള പോള്‍ സെബാസ്ററ്യന്റെ ആസ്വാദനം പങ്കു വെയ്ക്കുന്നു.

===========================================================

'കാലം ഉണക്കാത്ത മുറിവുകളില്ല. കാലം തെളിയിക്കാത്ത തെറ്റുകളും.' ഈ വാചകങ്ങളോടെയാണ് ജി പ്രജേഷ് സെന്‍ എഴുതിയ നമ്പി നാരായണന്റെ ആത്മകഥ, ഓര്‍മകളുടെ ഭ്രമണപഥം അവസാനിക്കുന്നത്. ഒരുപക്ഷെ, ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ വായന തുടങ്ങേണ്ടത് തന്നെ ആ വരികളിലൂടെയാണെന്ന് തോന്നുന്നു.

ആമുഖത്തില്‍ നമ്പിനാരായണന്‍ പറയുന്നു. 'എന്റെ ജീവിതത്തെയും ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണങ്ങളെയും ചാരക്കേസിന് മുമ്പും ശേഷവും എന്ന് രണ്ടായി വേര്‍തിരിച്ച സംഭവമാണ് ഐ എസ് ആര്‍ ഒ ചാരക്കേസ്.....എങ്ങനെയാണ് മാലി യുവതിയോട് ഒരു പോലീസ് ഓഫീസര്‍ക്ക് തോന്നിയ ആസക്തി പ്രമാദമായ ഒരു ചാരക്കേസായി മാറിയതെന്നും കോണ്‍ഗ്രസിലെ ഒരു വിഭാഗം സര്‍ക്കാരിനെ വീഴ്ത്താനുള്ള തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ താല്പര്യത്തിനായി അതിനെ ഉപയോഗിച്ചതെന്നും എങ്ങനെയാണ് നമ്മുടെ ഇന്റലിജന്‍സ് ബ്യുറോ ആഗോളതലത്തിലെ പല ശക്തികളുമായി കൈകോര്‍ത്ത് ബഹിരാകാശ രംഗത്ത് ഇന്ത്യയുടെ കുതിപ്പിന് തടയിടാന്‍ ഈ സംഭവത്തെ ഉപയോഗിച്ചതെന്നും ഈ പുസ്തകം വ്യക്തമാക്കുന്നു.'

പക്ഷെ, ഈ പുസ്തകം ചാരക്കേസിനെപ്പറ്റി അറിയാനുള്ള ഒരു പുസ്തകം എന്നതിലുപരി നമ്മുടെ ബഹിരാകാശ ദൗത്യങ്ങളുടെ ഇന്നലെകളെപ്പറ്റി അറിയാനും നമ്മള്‍ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികള്‍ ബോധ്യപ്പെടാനുമുള്ള അവസരം കൂടെ ഒരുക്കുന്നുണ്ട്. നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പുരോഗതി തടയാന്‍ കാത്തിരിക്കുന്ന വന്‍ശക്തികളുടെ ഗൂഢവഴികളെപ്പറ്റി ചിന്തിപ്പിക്കാനും ഈ പുസ്തകത്തിനാവും.

ചാരക്കേസ്

==========

ഐ എസ് ആര്‍ ഓ ചാരക്കേസ് ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ പ്രധാന ഉള്ളടക്കമാണ്. അതിന്റെ തുടക്കം മുതലുള്ള നാള്‍ വഴികള്‍ മാത്രമല്ല, സി ബി ഐ യുടെ കേസ് അന്വേഷണ റിപ്പോര്‍ട്ടും പുസ്തകത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. രാഷ്ട്രീയവും പോലീസും നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥിതികളും എല്ലാം എങ്ങനെ നിരപരാധികളെ ക്രൂശിക്കാന്‍ കൂട്ടു നില്‍ക്കുന്നു എന്നതിന്റെ നേര്‍ക്കാഴ്ച ഈ പുസ്തകം നല്‍കും. കുറ്റ വിചാരണയ്ക്കും വിധിപ്രസ്താവത്തിനും മുന്‍പ് വിധിയെഴുതി ശിക്ഷ നടപ്പാക്കുന്ന മാധ്യമങ്ങളും വ്യക്തികളും എത്ര വലിയ ക്രൂരതയാണ് ചെയ്യുന്നതെന്ന് ഈ പുസ്തകത്തിലെ വരികള്‍ നമ്മെ ചിന്തിപ്പിക്കും.

'1994 ഒക്ടോബര്‍ 15 നായിരുന്നു പി എസ് എല്‍ വി യുടെ ആദ്യത്തെ വിജയകരമായ വിക്ഷേപണം.' അതുകഴിഞ്ഞ് 5 ദിവസങ്ങള്‍ക്കു ശേഷം '1994 ഒക്ടോബര്‍ 20ന് തനിനിറമെന്ന സായാഹ്നപത്രം മറിയം റഷീദയെന്ന മാലിയില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു യുവതി ചാരപ്രവര്‍ത്തനത്തിന് അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടതായ ഒരു വാര്‍ത്ത പുറത്തു വിടുകയുണ്ടായി. സി പി എം മുഖപത്രം ദേശാഭിമാനി പിറ്റേന്നു തന്നെ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വാര്‍ത്തകളുമായി രംഗത്ത് വന്നു. രണ്ടു ദിവസം കഴിഞ്ഞപ്പോള്‍ കേരള കൗമുദി വലിയൊരു ബോംബു പൊട്ടിച്ചു. മുഖ്യമന്ത്രി കരുണാകരന്റെ അടുപ്പക്കാരനായിരുന്ന ഐ ജി രാമന്‍ ശ്രീവാസ്തവയ്ക്ക് ചാരക്കേസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്നായിരുന്നു അത്. ശാസ്ത്രജ്ഞരില്‍ നിന്ന് ഹണി ട്രാപ്പിലൂടെ മറിയം റഷീദ ഐ എസ് ആര്‍ ഒ യിലെ ക്രയോജനിക് എന്‍ജിന്റെ ചിത്രങ്ങളും രേഖകളും പാകിസ്താനിലേക്ക് കടത്തിയെന്നായിരുന്നു ആരോപണം.'

നവംബര്‍ 30 ന് പോലീസ് നമ്പി നാരായണന്റെ വീട്ടിലെത്തുന്നു.

'ഡി ഐ ജി സിബി മാത്യൂസ് സാറിന് താങ്കളെ കണ്ട് എന്തോ ചോദിക്കാനുണ്ട്. അത്രേ ഉള്ളൂ.'

ഞാന്‍ വേഗം അവരുടെ അനുവാദം വാങ്ങി, അകത്തേക്കു പോയി ഒരു ഷര്‍ട്ടും പാന്റ്‌സും ധരിച്ചു വന്നു. ഞാന്‍ അവര്‍ക്ക് പിന്നാലെ പുറത്തേക്കു നടന്നു. പിന്നില്‍ തളര്‍ന്ന കണ്ണുകളുമായി നിന്ന മീന ഒരു നിമിഷം നിലത്തൂര്‍ന്നു വീണു. ഞാന്‍ തിരിഞ്ഞു നോക്കിയില്ല.'

പിറ്റേ ദിവസത്തെ മനോരമ പത്രത്തിലൂടെ താന്‍ അറസ്റ്റിലായെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് മനസ്സിലാവുന്നു.

'പക്ഷെ, ഞാന്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു. അറസ്റ്റിലാവാന്‍ കുറ്റം ചെയ്യണമെന്നില്ല എന്ന്. കുറ്റക്കാരനാക്കണമെന്ന് ചിലര്‍ക്ക് തോന്നിയാല്‍ മതിയെന്ന്! അങ്ങനെ ആര്‍ക്കൊക്കെയോ തോന്നിയതിന്റെ ഭാഗമാണ് ഞാനിപ്പോള്‍ ഈ ബെഞ്ചിലിരിക്കുന്നത്.' അദ്ദേഹം ചിന്തിച്ചു.

കോടതിയിലേക്ക് കൊണ്ട് പോകുന്നു.

'ആ കോടതിമുറിയിലാണ് നീതിയുടെ കണ്ണുകള്‍ മുറിവേറ്റ് വീഴുന്നത് ഞാന്‍ ആദ്യമായി കണ്ടു നിന്നത്. പിന്നെ പലയിടത്തും എന്നെ ആ കാഴ്ച കാത്തിരുന്നു. അന്ന് എന്നെ റിമാന്‍ഡ് കാണിക്കാന്‍ കാണിച്ച തിടുക്കം ആ കേസ് പഠിക്കാന്‍ കാണിച്ചിരുന്നെങ്കില്‍ ഐ എസ് ആര്‍ ഒ ചാരക്കേസ് അവിടെ അവസാനിക്കുമായിരുന്നു.' റിമാന്‍ഡിങ് കോടതികള്‍ പോലീസ് റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ക്ക് താഴെയുള്ള റബ്ബര്‍ സ്റ്റാമ്പുകളാവരുത് എന്ന അടിസ്ഥാനപാഠം.

'കേന്ദ്ര ഏജന്‍സിക്ക് മാത്രം അന്വേഷിക്കാന്‍ അധികാരമുള്ള കേസ് കേരള പോലീസ് അന്വേഷിച്ചിരുന്നു.'

പിന്നെ പോലീസ് കസ്റ്റഡിയിലേക്ക്. കിടപ്പുമുറിയിലെ ട്യൂണ മല്‍സ്യത്തെപ്പറ്റിയൊക്കെ അപ്പോഴേക്കും മാധ്യമങ്ങള്‍ കഥകള്‍ മെനഞ്ഞു തുടങ്ങിയിരുന്നു.

'കൂട്ടിലടച്ച വാഹനത്തില്‍ നഗരത്തിലൂടെ മൃഗശാലയിലെ ജീവികളെ കൊണ്ടുപോകുന്നത് ഞാന്‍ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഏതാണ്ടതുപോലെ ഞാനാ വാഹനത്തില്‍ കമ്പിയഴികള്‍ക്ക് പിന്നില്‍ നിന്ന്, നഗരം നടന്നും ഓടിയും പോകുന്നതു കണ്ടു.'

സത്യം എന്തെന്നറിയാന്‍ താല്പര്യമില്ലാത്ത മുന്‍കൂര്‍ രചിച്ച തിരക്കഥ അംഗീകരിച്ചാല്‍ മതി എന്ന് ശഠിക്കുന്ന അന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍. മൂന്നാം മുറകള്‍. പേര് ചോദിച്ചപ്പോള്‍ പരിഹസിച്ചു കൊണ്ട് അവര്‍ പറഞ്ഞു. 'എന്റെ പേര് സത്യാ. മറ്റേ ആളെ ചൂണ്ടി പറഞ്ഞു ഇത് ധര്‍മ്മം.......' 'ഗൗരവക്കാരായ അവരുടെ മുഖത്തേക്ക് നോക്കി എന്റെ പേര് 'നീതീ' എന്നു പറയാന്‍' അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. പക്ഷെ പറഞ്ഞില്ല.

ചോദ്യം ചെയ്യലിനിടയില്‍ ഇരിക്കാന്‍ ഒരു കസേര പോലും അദ്ദേഹത്തിന് നിഷേധിച്ചു. 'നിനക്കീ രാജ്യത്ത് കസേരയും ഇല്ല...കാരണം നീയൊരു ചാരനാണ്!'

മുന്‍പ്, 'പ്രധാനമന്ത്രി വന്നാലും ഈ സീറ്റില്‍ നിന്ന് എഴുന്നേല്‍ക്കരുത്. റോക്കറ്റ് ലോഞ്ചിങ് സമയത്ത് ഈ കസേര അതിനേക്കാള്‍ പ്രധാനമാണ്.' എന്ന് പറഞ്ഞ വിക്രം സാരാഭായിയുടെ വാക്കുകള്‍ അദ്ദേഹം ഓര്‍ത്തു. 'ഇരിക്കൂ...ആരു വന്നാലും എഴുന്നേല്‍ക്കരുത്.' ശ്രീമതി ഗാന്ധിയുടെ സാന്നിധ്യത്തില്‍ സാരാഭായ് പറഞ്ഞ ആ വാക്കുകള്‍ കാറ്റില്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചു മുഴങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നപ്പോള്‍' അദ്ദേഹത്തിന്റെ 'മുഖമടച്ച് രണ്ട് കരണത്തും അടിവന്നുവീണു. എനിക്ക് കസേര നിഷേധിച്ച ഐ ബി ക്കാരനായിരുന്നു അത്.'

'ഒരു കാര്യം മറക്കരുത്. എന്നെ കൊല്ലാതെ വിട്ടാല്‍ നിങ്ങളെക്കൊണ്ട് ഇതിനെല്ലാം ഞാന്‍ ഉത്തരം പറയിക്കും. നിങ്ങള്‍ക്കും ഇല്ലേ കുടുംബം? എന്റെ ജീവിതം തകര്‍ത്തതിന്റെ കണക്ക് ഞാന്‍ ചോദിച്ചിരിക്കും.'

'സാര്‍, ഇത് കള്ളക്കഥയാണ്. ചാരനല്ലെങ്കില്‍ കേസില്‍ നിന്ന് മോചിതനായി സാര്‍ വരൂ. വന്ന് ആ ചെരുപ്പൂരി ഞങ്ങളെ അടിക്കൂ...അത് കൊള്ളാന്‍ ഞങ്ങള്‍ റെഡിയായിരിക്കാം.' ചോദ്യം ചെയ്തവര്‍ പരിഹസിച്ചു. പക്ഷെ, അദ്ദേഹം ചിരിച്ചില്ല. 'പകരം സൂക്ഷിച്ചു വെച്ചു. 23 വര്‍ഷം എന്റെ ആ പഴയ ചെരിപ്പുകള്‍. ആ ദ്രോഹികളുടെ കരണത്തടിയ്ക്കാനല്ല. എന്റെ പ്രതിഷേധത്തിന്റെ തീയണയാതിരിക്കാന്‍. കാരണം, ഞാനൊരു അഭിമാനിയായ അച്ഛന്റെ മകനായിരുന്നു.'

പീഡനങ്ങള്‍ തുടര്‍ന്നു.

'മുറിയില്‍ മറ്റാരെയോ വളഞ്ഞിട്ട് മര്‍ദ്ദിക്കുന്നത് ഞാന്‍ നോക്കി നില്‍ക്കുമ്പോലെ എനിക്ക് തോന്നി. എന്നെ മാറ്റി നിര്‍ത്തി എന്റെ ശരീരത്തെ മാത്രം മര്‍ദ്ദിക്കുന്നത് ഞാന്‍ നിര്‍വികാരനായി കണ്ടുനിന്നു.'

അദ്ദേഹം പൊരുതാനുറച്ചു.

'മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ അഹിംസാവാദത്തില്‍ എനിക്ക് വലിയ മതിപ്പില്ലായിരുന്നു. പണ്ട്. കാരണം സായുധ യുദ്ധത്തെയും ബ്രിട്ടീഷ് അതിക്രമത്തെയും അഹിംസ കൊണ്ടും സത്യാഗ്രഹം കൊണ്ടും നേരിടാമെന്ന തീരുമാനം ശരിയല്ലായിരുന്നു എന്നാണ് അന്നത്തെ ധാരണ. നമ്മളെ അക്രമിക്കുന്നവനെ തിരിച്ചടിച്ച് പ്രതിരോധിക്കുകയല്ലേ വേണ്ടതെന്നാണ് എനിക്ക് തോന്നിയിട്ടുള്ളത്. അത് അന്നത്തെ അപക്വ മനസ്സിന്റെ ഒരു വിശ്വാസം.,,,സത്യാഗ്രഹം അത് വലിയ തലത്തിലുള്ളതും നിശബ്ദവും ശക്തവുമായ ഒന്നാണെന്നും ഞാന്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു.'

'മുപ്പത്തിയാറ് മണിക്കൂര്‍ ഉണ്ണാതെ ഉറങ്ങാതെ വെള്ളം പോലും കുടിക്കാതെ ശരിക്കുമൊരു സത്യാഗ്രഹിയായി ഞാന്‍ നിന്നു.'

കേസ് സി ബി ഐ ക്ക് വിട്ടു.

'അങ്ങനെ 24 മണിക്കൂര്‍ മാറി മറിഞ്ഞപ്പോള്‍ അന്തസ്സും അഭിജാത്യവമുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരെയും തെമ്മാടികളെയും ഞാന്‍ കണ്ടു. തെമ്മാടികളില്‍ നിന്ന് അന്തസ്സുള്ളവരിലേക്കുള്ള സത്യത്തിന്റെ ദൂരം കേവലം 24 മണിക്കൂറാണെന്ന്' അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി.

അവസരം കിട്ടിയാലുടന്‍ എന്നെ തല്ലാനായിരുന്നു കേരള പോലീസ് അത്യുത്സാഹം കാട്ടിയത്. കുറ്റം ആരോപിക്കപ്പെട്ടയാള്‍ യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ അത് ചെയ്തിട്ടുണ്ടോ ഇല്ലയോ എന്നു ചിന്തിക്കുന്നതുപോലും അവരുടെ വിഷയമേ അല്ല എന്ന മനോഭാവമായിരുന്നു അവരുടേത്.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആക്ഷേപഹാസ്യരൂപത്തിലുള്ള മനോഗതം ഓരോ മലയാളിയും ഇന്നിന്റെ സാഹചര്യത്തില്‍ ചിന്തിക്കേണ്ടതാണ്.

'സി ബി ഐ യില്‍ ഒരു കോണ്‍സ്റ്റബിളിന് വെറും മൂന്നു വര്‍ഷത്തെ എക്സ്പീരിയന്‍സ് ഉണ്ടെങ്കില്‍ കുറ്റവാളിയെയും പ്രതിയെയും തിരിച്ചറിയാനാകും എന്നത് വളരെ അതിശയിപ്പിക്കുന്ന കാര്യമാണ്. ഗ്രേറ്റ്!

കേരളത്തില്‍ ഒരു കേരളീയന്‍ മറ്റൊരു കേരളീയനോട് പെരുമാറുന്നത് ഇങ്ങനെയാണോ? എനിക്കറിയില്ല.'

സി ബി ഐ ഓഫീസിലെ ചുവരില്‍ ശക്തമായ വാക്കുകള്‍ എഴുതിയിരിക്കുന്നത് അദ്ദേഹം കണ്ടു.

'ദൈവത്തോട് പ്രാര്‍ത്ഥിക്കൂ. അദ്ദേഹം വരും. അദ്ദേഹം പെട്ടെന്നു വരില്ല...പക്ഷെ അദ്ദേഹം തീര്‍ച്ചയായും വരും.'

പറയാനുള്ളത് കേള്‍ക്കാന്‍ ചെവിയുള്ളവര്‍ കേട്ടു. ലോകത്തുള്ള 150 കമ്പനികള്‍ക്ക് 2000 രൂപ വാങ്ങി അവര്‍ ആവശ്യപ്പെട്ട അത്രയും ഡ്രോയിങ്ങുകള്‍ നല്‍കിയ സ്ഥാപനമാണ് ഐ എസ് ആര്‍ ഒ എന്നവര്‍ കേട്ടു. കോടികള്‍ വിലയിട്ട് അത്തരം രേഖകള്‍ മീന്‍കുട്ടയില്‍ ചുവന്നു നടന്നു വില്‍ക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചാല്‍ വാങ്ങാനാരുമുണ്ടാവില്ലെന്ന് അവര്‍ കേട്ടു. നൂറു കണക്കിന് വിമാനങ്ങള്‍ അതിന്റെ ഡ്രോയിങ്ങോടെ കിട്ടി എല്ലാ വര്‍ഷവും എല്ലാ പാര്‍ട്സുകളും ഓവറോളിംഗ് കഴിച്ചിട്ടും നമുക്കിനിയും ഒരു വിമാനം ഉണ്ടാക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലെന്നും നമുക്കില്ലാത്ത ക്രയോജനിക് എഞ്ചിന്‍ വില്‍ക്കാനാവില്ലെന്നും കേട്ടു. നുണ പരിശോധന യന്ത്രത്തിലൂടെ കേട്ടതൊക്കെ ഉറപ്പിച്ചു.

'അമ്പത്തിരണ്ടാം ദിവസം ജാമ്യം ലഭിച്ചു. കുറ്റവാളിയില്‍ നിന്നും നിരപരാധിയിലേക്കുള്ള ദൂരം പിന്നെയും കൂടുതലായിരുന്നു.'

'ഇന്ത്യയുടെ പി എസ് എല്‍ വി പ്രോഗ്രാം ഇന്ന് ലോകത്തു തന്നെ ഏറ്റവും മികച്ചതാണ്. ഭാരമേറിയ കൃത്രിമോപഗ്രഹങ്ങളെ ബഹിരാകാശത്തെത്തിക്കാനുള്ള ക്രയോജനിക് റോക്കറ്റ് എന്‍ജിനുകള്‍ നമ്മള്‍ തന്നെ നിര്‍മ്മിക്കുന്നു. അങ്ങനെ പ്രപഞ്ച രഹസ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അന്വേഷണങ്ങളില്‍ പങ്കാളികളാകുന്നു. അപ്പോളും, ഈ നേട്ടത്തെ 15 വര്‍ഷമെങ്കിലും വൈകിപ്പിക്കാന്‍ ചാരക്കേസിനായി എന്ന് മറക്കരുത്.' എന്നദ്ദേഹം നമ്മെ ഓര്‍മിപ്പിക്കുന്നു.

നല്ല എഴുത്ത്

============

ക്യാപ്റ്റന്‍ എന്ന നല്ല സിനിമയുടെ സംവിധായകനായിട്ടായിരിക്കും ജി പ്രജേഷ് സെന്നിനെ മലയാളികള്‍ കൂടുതല്‍ അറിയുക. ജീവചരിത്രകാരന്‍ ഒരു സിനിമാക്കാരന്‍ കൂടിയാകുന്നത് വായനക്കാരുടെ സൗഭാഗ്യമാണ്. അനുഭവങ്ങളെ ഫ്രയിമുകളാക്കി കണ്മുന്പിലേക്കിട്ടു തരും. രംഗങ്ങളുടെ വൈകാരികത മുഴുവനും അതിലുണ്ടാവും. പുസ്തകത്തില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു ഒരു ഭാഗം മാത്രം മതി ഞാനീ പറയുന്നത് സത്യമെന്നതിന്റെ സാക്ഷ്യത്തിന്. ചോദ്യം ചെയ്യല്‍ കഴിഞ്ഞ് ജയിലിലേക്കുള്ള യാത്രയും അവിടെയെത്തുമ്പോള്‍ നമ്പി നാരായണന്റെ മാനസിക വ്യാപാരവും ജയിലിലെ അന്തരീക്ഷവുമെല്ലാം ഏതാനും വാക്കുകളിലൂടെ വരച്ചിടുന്നത് കാണുക.

'ജയില്‍ വലിയൊരു ലോകമാണ്. ആ ലോകത്തിന്റെ വാതില്‍ നമുക്ക് മുന്നില്‍ തുറന്നടയുമ്പോള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന ഒരു അനുഭവമുണ്ട്. അത് സ്വാതന്ത്ര്യം അനുഭവിച്ച് പുറത്ത് കഴിയുന്ന നമുക്കറിയില്ല. ആ വാതില്‍ തുറക്കുമ്പോള്‍ നമ്മള്‍ അറിയാതെ ഒരു വേവലാതിയിലെത്തും. ഹൃദയം ഞെരിഞ്ഞമരുന്ന വേവലാതി. ഞാനത് തിരിച്ചറിഞ്ഞു. കള്ളന്മാരും കൊലപാതകികളും മാത്രം കിടക്കുന്ന പിശാചിന്റെ താഴ്വാരമാണ് ജയിലെന്ന് ഞാന്‍ വിചാരിച്ചു. അല്ല, ജയില്‍ സത്യത്തിനുമേല്‍ അസത്യം വരച്ചുവെക്കാനുള്ള വന്മതില്‍ കൂടിയാണ് എന്ന് എന്റെ അനുഭവം ബോധ്യപ്പെടുത്തി.

എല്ലാവരും തലകുനിച്ച് അകത്തേക്ക് നടന്നു. ഞാന്‍ മാത്രം തലയുയര്‍ത്തി നടന്നു.'

'ഞാനെന്റെ സെല്ലിലേക്ക് ചുരുങ്ങി. എട്ട് കമ്പികള്‍ ലംബമായി നിരത്തിയ ഒരു ഇരുമ്പഴി. അതിനുള്ളിലാണ് തടവറ. മനുഷ്യന്‍ മനുഷ്യന് മുന്നില്‍ തീര്‍ക്കുന്ന അതിര്‍ത്തി. കുറ്റവും ശിക്ഷയും ഏറ്റു പറച്ചിലുകളും കണ്ണീരും നനഞ്ഞൊട്ടിയ കാരാഗൃഹം.'

സിനിമാ രചനയില്‍ നല്ല എഴുത്തുകാര്‍ കഥാപാത്രങ്ങളുടെ സ്വഭാവം കാണികള്‍ക്ക് മുന്പിലേക്കെത്തിക്കുന്നത് ഒന്നോ രണ്ടോ സംഭവങ്ങളിലൂടെയായിരിക്കും. പുസ്തകത്തെ ഒതുക്കമുള്ളതാക്കാനും പറയുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ ശക്തമായി പറയാനും ഈ ശൈലി ഏറെ ഉപകാരപ്പെട്ടു. നമ്പി നാരായണന്‍ തന്റെ അച്ഛനെ ഓര്‍ക്കുന്നിടത്ത്, ഒരു സംഭവത്തിലൂടെ 'ഞാന്‍ ഒളിച്ചിരുന്ന് പുകവലിക്കുന്നത് അദ്ദേഹം കണ്ടിരുന്നു. കണ്ടിട്ടും അക്കാര്യം എന്നോട് ചോദിച്ചില്ല. എന്നെ വഴക്ക് പറഞ്ഞില്ല. പകരം അച്ഛന്‍ ആ ശീലം നിര്‍ത്തി മാതൃക കാണിച്ചു.' ആ വ്യക്തിയുടെ സ്വഭാവം വരച്ചു കാണിക്കുന്നു. നമ്പി നാരായണന് തന്റെ അമ്മയോടുള്ള സ്നേഹവും കരുതലും ഇത് പോലെ ഒരൊറ്റ സംഭവം കൊണ്ടാണ് വ്യക്തമാക്കുന്നത്. 'ഒരു കറിച്ചട്ടി നിറയെ മീന്‍കഴിച്ചിട്ട് എന്തിനാ കള്ളം പറയുന്നത്? എന്റെ അമ്മ പാവമല്ലേ. അവരെ കള്ളിയാക്കുന്നോ?' എന്ന ഒരൊറ്റ രംഗം മതി അതിന് സാക്ഷി പറയാന്‍. ഇത് സംഭവങ്ങളിലൂടെ മാത്രമല്ല, കാച്ചിക്കുറുക്കിയുള്ള വാചകങ്ങളിലൂടെയും അവതരിപ്പിക്കാന്‍ എഴുത്തുകാരനാവുന്നുണ്ട്.

'പ്രധാനമന്ത്രി ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഒരു രാഷ്ട്രീയപ്രവര്‍ത്തകയായി ഒരിക്കലും പെരുമാറിയിരുന്നില്ല. അവര്‍ രാജ്യത്തിന്റെ വികസനം മാത്രം ലക്ഷ്യം വെച്ച് ജീവിച്ച ഒരു ഉരുക്കു വനിതയായിരുന്നു.'

'അധികാരം എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കണമെന്ന് എല്ലാക്കാലത്തും കാട്ടിത്തന്ന ഒരാളാണ് ശേഷന്‍. അദ്ദേഹം ഓരോ കസേരകളില്‍ ഇരിക്കുമ്പോഴും നമ്മള്‍ ആ കസേരയുടെ പവര്‍ തിരിച്ചറിയാന്‍ തുടങ്ങി.'

'ശ്രീ വി എസ് അച്യുതാനന്ദനെ എനിക്ക് വലിയ ബഹുമാനമായിരുന്നു. അദ്ദേഹം നേരിനൊപ്പം എല്ലാ കാലത്തും നില്‍ക്കുന്ന ഒരാളായി ഞാന്‍ കരുതിയിരുന്നു. എന്നാല്‍ ചാരക്കേസിന്റെ പലഘട്ടത്തിലും അദ്ദേഹം നടത്തിയ ഇടപെടലുകള്‍ എന്റെ മനസ്സിലെ വിഗ്രഹം ഉടച്ചു.'

അനുഭവങ്ങളെ തീക്ഷ്ണമായി അവതരിപ്പിക്കാന്‍ കഴിവുള്ള എഴുത്തുകാരനാണ് താന്‍ എന്ന് ജി പ്രജേഷ് സെന്‍ പുസ്തകത്തിലൂടെ ഉറപ്പിച്ചു പറയുന്നുണ്ട്.

ആകാശക്കാഴ്ചകളുടെ ഇന്നലെകള്‍

===============================

ഒരു പഴയ പത്രക്കടലാസില്‍ കണ്ട പരസ്യത്തില്‍ നിന്ന് ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശ യാത്രയുടെ നിര്‍ണ്ണായക വഴികളില്‍ കൂടെയുണ്ടാവാന്‍ കഴിഞ്ഞ പ്രതിഭയുടെ ഐ എസ് ആര്‍ ഒ ജീവിതം നമ്മുടെ ബഹിരാകാശ ദൗത്യങ്ങളുടെ വിജയത്തിന് പിന്നിലെ കഷ്ടപ്പാടുകളിലേക്കുള്ള ഒരു ജാലകകാഴ്ച തരുന്നുണ്ട്.

'നടക്കാന്‍ പഠിക്കുന്ന ഓരോ കുട്ടിയും നിരവധി തവണ വീഴും. വീഴ്ചയും മുറിവും വേദനയും കണ്ണീരുമൊക്കെ ചേരുമ്പോഴേ നടത്തം നിലത്തുറയ്ക്കൂ. ഞങ്ങളും അങ്ങനെ ഒക്കെയായിരുന്നു. നടക്കാനറിയില്ല. നടന്നുപോയവര്‍ മുന്നിലെങ്ങുമില്ല. പുതുതായി നടന്നു ശീലിക്കണം. ശ്രമകരമായിരുന്നു ആ തുടക്കം. പറഞ്ഞു തരാന്‍ ആളില്ല. കൈപിടിച്ച് നടത്താന്‍ മുതിര്‍ന്നൊരു ശക്തിയില്ല. ആകെയുള്ളത് ബിഷപ്ഹൗസിലെ നാല് മേശകള്‍. ആ മേശകള്‍ക്ക് ചുറ്റും വട്ടമിട്ടിരുന്ന് ഞങ്ങള്‍ അഞ്ചു പേര്‍ പറന്നുയരാന്‍ പഠിച്ചു. നടത്തമായിരുന്നില്ല ലക്ഷ്യം. പറന്നുയരല്‍ തന്നെയായിരുന്നു.'

'സ്വന്തമായി ഒരു വാക്വo പമ്പ് പോലുമില്ലാതെയാണ് അന്തരീക്ഷത്തിന് വെളിയിലേക്ക് റോക്കറ്റ് പറത്തിവിടാന്‍ നമ്മള്‍ സ്വപ്നം കണ്ടുതുടങ്ങിയത് എന്നതാണ് വലിയ തമാശ.'

'കിഴക്കേ കോട്ടയില്‍ ഇറങ്ങി ആ റോക്കറ്റുമായി ഞാന്‍ നടന്നു. ഉച്ചവെയില്‍ കനത്തുപൊള്ളി. എന്റെ മുഖവും കോപ്പര്‍ ഡാര്‍ട്ടും ഏതാണ്ട് ഒരേ നിറമായി.'

ഇങ്ങനെയുള്ള കഠിന സമയത്തിലൂടെ പോകുമ്പോഴും നാം സ്വപ്നങ്ങള്‍ കാണാന്‍ മറന്നിരുന്നില്ല. ശക്തമായ തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കാന്‍ മടിച്ചിരുന്നില്ല.

'ലോകം മുഴുവന്‍ വ്യാവസായിക വിപ്ലവം ഉണ്ടായപ്പോള്‍ ഇന്ത്യയ്ക്ക് മാത്രം അതില്‍ മുന്നേറ്റമുണ്ടായില്ല. അതിന് കാരണം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണമായിരുന്നു.' ഇന്ത്യ ഇന്ന് അതിനായി സ്വപ്നം കാണുമ്പോള്‍ അത് തകര്‍ക്കാന്‍ വന്‍ ശക്തികള്‍ തന്നെ രംഗത്തുണ്ട്. ഹോമി ഭാഭയുടെയും വിക്രം സാരാഭായിയുടെയും മരണത്തിലുള്ള സംശയം നമ്പി നാരായണന്‍ മറച്ചു വെക്കുന്നില്ല. ആ സംശയങ്ങള്‍ ഉപ്പുള്ള ചോറ് തിന്നുന്ന ആര്‍ക്കും ദഹിക്കുന്നതുമാണ്. നാം ചരിത്രം പഠിക്കുന്നത് തെറ്റുകള്‍ അവര്‍ത്തിക്കാതിരിക്കാനാണ്. ഒരു പക്ഷെ ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശ ദൗത്യങ്ങളുടെ ഭാവിക്ക് വേണ്ടി നാം എടുക്കേണ്ട കരുതലുകളെപ്പറ്റിയുള്ള ഓര്‍മപ്പെടുത്തലാണ് 'ഓര്‍മകളുടെ ഭ്രമണപഥം'.

ഇഴയടുപ്പമുള്ള വ്യക്തിബന്ധങ്ങള്‍

==============================

വ്യക്തിബന്ധങ്ങള്‍ക്ക് ഏറെ മൂല്യം കൊടുക്കുന്ന ഒരു നമ്പി നാരായണനെയാണ് ഓര്‍മകളുടെ ഭ്രമണപഥത്തില്‍ കാണാനാവുക. അച്ഛന് അസുഖമാണെന്നറിയുമ്പോള്‍ ലീവ് കൊടുക്കാതിരുന്ന സുപ്പീരിയറിന്റെ മുന്നിലേക്ക് രാജിക്കത്തെഴുതി യാത്ര പുറപ്പെടുന്ന ഒരാള്‍. അമ്മയെ വിഷമിപ്പിക്കാനാവില്ല എന്നതിനാല്‍ അമേരിക്കയിലുള്ള ഉപരിപഠനം വേണ്ടെന്ന് വെക്കുന്ന ഒരാള്‍.

'അവിടെയൊന്നും പോയി പഠിച്ചിട്ട് കാര്യമില്ല. ഇവിടെ തന്നെ നമ്മള്‍ സന്തോഷത്തോടെയല്ലേ ജീവിക്കുന്നത്. എവിടെ ആയാലും എനിക്ക് അമ്മയാണ് സന്തോഷം. അമ്മയാണെന്റെ ലോകം.' എന്ന് പറയുന്ന ഒരാള്‍. 'അമ്മയുടെ മരണശേഷം ഏകാന്തത മറികടക്കാന്‍ ഞാന്‍ എന്റെ ജോലിയെ പ്രണയിച്ചു....എന്റെ ജീവിതം എന്റെ ജോലിക്ക് വേണ്ടി ഞാന്‍ സ്വയം ബലിയര്‍പ്പിച്ചു.' എന്ന് സമ്മതിക്കുന്ന ഒരാള്‍.

അങ്ങനെ ഒരാള്‍, അറസ്റ്റിന് സാക്ഷിയാവേണ്ടി വന്ന ഭാര്യ 'എന്റെ അറസ്റ്റിനു സാക്ഷിയായ അവള്‍ നിലത്തൂര്‍ന്നു വീണു. അവളിലെ ഓര്‍മ്മകള്‍ നശിച്ചു. പിന്നെ പതിയെ കടുത്ത മാനസിക അസ്വാസ്ഥ്യത്തിലേക്ക് വഴുതിപ്പോയി. അവളിലെ ചൈതന്യം എന്നെന്നേക്കുമായി തകര്‍ന്നു വീണു.' എന്നറിയുമ്പോഴുള്ള വേദന എത്രയധികമായിരിക്കും?

ഈ പുസ്തകത്തിലെ ഏറ്റവും ഹൃദയസ്പര്‍ശിയായ ഒരു രംഗം കൂടെ ഇവിടെ ചേര്‍ക്കാം. ജാമ്യം കിട്ടി 'വീട്ടില്‍ വന്ന ഞാന്‍ ആദ്യം തീരുമാനിച്ചത് ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനായിരുന്നു. കാരണം, ഞാന്‍ അതുവരെ ഉണ്ടാക്കിയ എല്ലാം നഷ്ടമായത് പോലെ തോന്നി. വന്ന അടുത്ത ദിവസം തന്നെ പാരമ്പര്യ വസ്തുവായ ഒരേക്കര്‍ ഭൂമിയും പിന്നെ ഏന്റെ വീട് എന്നിവ ചേര്‍ന്ന സ്വത്തുക്കള്‍ ചേര്‍ത്ത് വില്‍പത്രം തയ്യാറാക്കാന്‍ എന്റെ സുഹൃത്ത് കെ എന്‍ നരസിംഹന്‍ വക്കീലിനോട് പറഞ്ഞു.

അദ്ദേഹം വില്‍പത്രം തയ്യാറാക്കി വീട്ടിലേക്ക് വിളിച്ചപ്പോള്‍ എന്റെ മകളാണ് ഫോണെടുത്തത്. അവള്‍ക്ക് അപ്പോള്‍ എന്തോ സംശയം തോന്നി. അവള്‍ എനിക്കരികില്‍ വന്നു പറഞ്ഞു.

'അച്ഛന്‍ ആത്മഹത്യ ചെയ്യാന്‍ തയ്യാറെടുക്കുന്നത് പോലെ തോന്നുന്നു. മരിച്ചാല്‍ അച്ഛന് സമാധാനം കിട്ടുമെന്ന് തോന്നുന്നെങ്കില്‍ ഞങ്ങള്‍ തടഞ്ഞാലും അച്ഛനത് ചെയ്യും. ഒരു കാര്യം..ഇങ്ങനെ ചാരനായി മരിച്ചാല്‍ ലോകാവസാനം വരെ അച്ഛനൊരു ചാരനായിരിക്കും. ഞങ്ങള്‍ ചാരനെ സന്തതിപരമ്പരകളും. ആ കളങ്കം ഞങ്ങളെ വിട്ട് പോകില്ല. അച്ഛനെയും. മരിക്കണമെങ്കില്‍ ആകാം. പക്ഷെ, ചാരനല്ലെന്ന് തെളിയിച്ചിട്ട് പോരെ? അച്ഛന്‍ വലിയൊരു സത്യമാണെന്ന് ഞങ്ങള്‍ മക്കള്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു.'

'ഒരിക്കല്‍ ഞാനെല്ലാം അവസാനിപ്പിക്കാന്‍ തീരുമാനിച്ചതാണ്. എന്നാല്‍ ജനം എല്ലാം അറിയണമെങ്കില്‍ ഞാന്‍ ജീവിച്ചിരിക്കണമല്ലോ. ഈ പുസ്തകം ഒരു പ്രതികാരമല്ല, അതിനേക്കാള്‍ ശക്തമായ സത്യാന്വേഷണ പരീക്ഷയാണ്.'

നന്ദി സാര്‍! സത്യത്തിനും നീതിക്കും വേണ്ടി അങ്ങ് നടത്തുന്ന പോരാട്ടത്തിന് ഒരായിരം സലിയൂട്ട്!

പോള്‍ സെബാസ്റ്റ്യന്‍

ഓര്‍മ്മകളുടെ ഭ്രമണപഥം - നമ്പി നാരായണന്‍, ജി പ്രജേഷ് സെന്‍

പ്രസാധനം - കറന്റ് ബുക്സ് തൃശ്ശൂര്‍

ഒന്നാം പതിപ്പ് - വില 350 രൂപ

പേജുകള്‍ - 336

Ormakalude Bhramanapadham